10 فیلم تماشایی درباره خوشبختی؛ از انیمیشن پیکسار تا فیلم های کلاسیک - وبلاگ عینک آفتابی مردانه

به گزارش وبلاگ عینک آفتابی مردانه، فیلم هایی که داستانی مملو از احساسات خوب دارند، در طول تاریخ سینما به وفور یافت می شوند و همه ما می دانیم که داشتن یک پایان خوب، تا حدی تضمین کننده حضور فیلم ها در باکس آفیس است. رامکام ها و موزیکال ها و کمدی ها و فیلم های فانتزی بسیاری با موضوع برآورده شدن آرزوها وجود دارد که همه با هدف سرگرم کردن و شاد کردن ما ساخته شده اند. با این حال به نظر نمی رسد که سینما چندان به ایده و مضمون واقعی و عمیق تری از خوشبختی - به عنوان یک شرایط عاطفی - علاقه مند باشد و صرفاً به ایجاد تصاویری از خوشبختی و برانگیختن احساسات در مخاطب علاقه دارد.

به هر حال فیلم با درام و کشمکش رشد می کند و اغلب این سفر پرمخاطره به سوی خوش بختی، قوسی را برای روایت فراهم می کند. سرخوشی اغلب می تواند حالتی زودگذر یا صرفاً طعمه ای از طرف هوا و هوس های زندگی باشد و اغلب فیلم ها به محض رسیدن به همین سرخوشی، خیلی سریع به انتها می رسند و داستان را ادامه نمی دهند.

خوش بختی همچنین حالتی فکری هم هست. آیا آن طور که بسکمک از فیلم های هالیوودی نشان می دهند، از طریق عشق و عاشقی یافت می گردد، یا درباره احساس تحقق اهداف یا کار و پیروزیت و یا حتی از طریق زیاده روی های لذت طلبانه و حتی زندگی معنوی به دست می آید؟ شاید هم این گونه نیست و شادی و احساس خوش بختی فقط در قدردانی از زنده بودن و یک احساس رضایت فکری در لحظه است؟

والت دیزنی، یکی از تأمین کنندگان بزرگ رویاهای سینمایی و جادوی خوش بختی، پاسخ فلسفی غیرمنتظره ای به این پرسش بالا دارد: خوشبختی یک حالت فکری است. این فقط بر اساس نوع نگاه شما به چیزها تعریف می گردد. با در نظر گرفتن این موضوع، در لیستی که در زیر می بینیم،10 فیلم معرفی شده که ما را وادار می کند تا رابطه خود را با خوشبختی و تعریف آن به بحث و تأمل بکشیم.

1) حالا، مسافر (Now, Voyager)

• محصول: 1942
• مدت زمان: 117 دقیقه
• کارگردان:اروینگ رپر
• بازیگران: بت دیویس، پل هنراید، کلود رینز و…
• امتیاز راتن تومیتوز:91 از 100
• امتیاز کاربران IMDbبه فیلم: 7.9 از 10

حالا، مسافر اغلب بابت داستان عاشقانه اش به یاد می آید. داستانی که در یک سفر دریایی التیام بخش در آمریکای جنوبی، بین شارلوت ویل مضطرب و جری مزدوج اما ناراحت رخ می دهد. اما مهم ترین رابطه فیلم، رابطه میان دکتر و بیمارش است. جکیث به شارلوت کمک می کند تا اعتمادبه نفس و درجه ای از استقلال را در مقابل مادر سلطه گر خود به دست آورد.

فیلم حالا، مسافر که بر اساس رمان الیو هیگینز (1941) ساخته شده، چشم انداز فوق العاده پیشرفته ای از درمان سلامت روان نسبت به زمان خود ارائه می دهد. این فیلم از افراط در نظیره فروید برای ایجاد درمانی مبتنی بر ارزش خود و پذیرش خود، چشم پوشی می کند. در حالی که فیلم تمایلی به کناره گیری و نفی کامل ایده وصال و عشق به عنوان راهی به سوی خوشبختی ندارد، رخداد ها را جوری می چیند که شارلوت از چیزهای کوچک بیاموزد انواع دیگری از شادی هم وجود دارد؛ مانند دیدن زیبایی جان، به اشتراک گذاشتن با دیگران، داشتن اعتماد به نفس و شاید بیشتر از همه، دوست داشتن خود.

2) روشنی های صحنه (Limelight)

• محصول: 1952
• مدت زمان: 137 دقیقه
• کارگردان:چارلی چاپلین
• بازیگران: چارلی چاپلین، کلر بلوم، باستر کیتون و…
• امتیاز راتن تومیتوز:97 از 100
• امتیاز کاربران IMDbبه فیلم: 8.1 از 10

روشنی های صحنه یکی از شخصی ترین فیلم های چارلی چاپلین است. این فیلم داستان یک دلقک سالخورده به نام کالورو را روایت می کند که زمانی به عنوان یک استعداد بزرگ مورد ستایش قرار می گرفته اما اکنون فراموش شده است. وقتی او یک پایکوبینده ناامید باله را از اقدام به خودکشی نجات می دهد، این زوج بر اساس حمایت متقابل و شناخت شکننده ارزش زندگی، پیوندی میان خود ایجاد می کنند. زندگی یک چیز زیبا و باشکوه است، حتی برای یک دلقک ماهی.

این فیلم در دوره ای ساخته شده است که چارلی چاپلین به دلیل مشکوک بودن به ارتباط با حزب کمونیست، مورد حمله مطبوعات و دست راستی های جهانی سیاست قرار گرفته بود. از همین رو می توان مبارزه او برای سرپا ماندن را درک کرد. علی رغم فراز و نشیب های احساسی روشنی های صحنه نوعی خرد و عقلانیت منحصر به فرد هم در فیلم وجود دارد که یادآور امید است. وقتی کالورو سخنان پدرش را نقل می کند، نشان می دهد که خوشبختی در معروفیت یا شرایط نیست، بلکه در نوع نگاه ما به جهان است: این [با اشاره به سرش] بزرگ ترین اسباب بازی ای است که تا کنون ساخته شده است. راز تمام خوش بختی در اینجا نهفته است.

3) شادی (Le Bonheur)

• محصول: 1965
• مدت زمان: 79 دقیقه
• کارگردان:انیس واردا
• بازیگران: کلر دروت، ژان کلود دروت، ساندرین دروت و…
• امتیاز راتن تومیتوز:78 از 100
• امتیاز کاربران IMDbبه فیلم: 7.6 از 10

همراه با فیلم هایی مانند خوشبختی از تاد سولوندز یا شاد در کنار هم از وونگ کار وای، این فیلم از انیس واردا نشان می دهد که می توان از خوشبختی به عنوان یک مفهوم کنایه آمیز استفاده کرد. داستان واردا در ظاهر پر از شادی به نظر می رسد. فیلم در طبیعتی می گذرد که با موسیقی موتزارت صداگذاری شده. فرانسوای نجار با همسرز ترز و دو فرزندش در این جهانی بی رحمانه با رضایت و خوش بختی زندگی می کنند، تا این که او وارد رابطه ای با یک کارگر اداره پست می گردد.

در این مرحله می توان انتظار کشمکش داشت، اما فرانوسا معتقد است که می تواند هر دو زن را به یک اندازه دوست داشته باشد و احساس می کند که همسرش باید در خوشبختی او سهیم باشد. همسرش هم در ابتدا قبول می کند. اما تراژدی در کمین است و همانطور که واردا فیلم خود را توصیف می کند، تبدیل به میوه تابستانی زیبا با کرمی در درون می گردد. فیلم شادی یک مفهوم وحشتناک طعنه آمیز را میان می کشد و جهانیی را تصویر می کند که در آن زنان قابل تعویض هستند و حتی وحشتناک ترین عواقب این تعویض، سطح صاف شادی وحشتناک مردان را مختل نمی کند.

4) قهرمان محلی (Local Hero)

• محصول: 1983
• مدت زمان: 111 دقیقه
• کارگردان:بیل فورسیت
• بازیگران: پیتر ریجرت، برت لنکستر، دنیس لاوسن و…
• امتیاز راتن تومیتوز:100 از 100
• امتیاز کاربران IMDbبه فیلم: 7.4 از 10

قهرمان محلی داستان مک (پیتر ریجرت)، مدیر نفت تگزاسی را روایت می کند که از طریق رئیس عاشق نجوم خود (برت لنکستر) به اسکاتلند فرستاده شده است تا یک شهر ساحلی برای تأسیس یک پالایشگاه بخرد. مک که یک سرمایه دار سرسخت است، با افزایش عشقش به جامعه و چشم انداز کاری پیش رویش احساس تعارض می کند. بیل فورسیت برنده جایزه بفتا برای قهرمان محلی شد، و فهمیدن دلیل آن آسان است. این فیلم که با حس شوخ طبعی کارگردانی شده، گوهری همزمان تند، تلخ، کمیک و مملو از حس خوب است.

قهرمان محلی به طرز ماهرانه ای اشکال مختلف شادی را مورد بررسی قرار می دهد (زندگی معمولی یک ساحل نشین فیلسوف، شادی های جهانی طبیعی، دوستی و اجتماع، و یک رابطه بی زرق و برق اما دوست داشتنی و کمیک) و با این حال، فیلم همچنین به طرز زیرکانه ای تمامی آن ها را با یک پراگماتیسم بی سابقه درباره سرمایه داری، زیر سوال می برد؛ با محلی هایی که از فروش ناامید هستند و در مورد شایستگی های رولز در مقابل لامبورگینی بحث می کنند. اما وقتی مک به هیوستون باز می گردد و مجموعه ای از سنگریزه ها و صدف ها را در آپارتمان مدرن استریل خود پخش می کند، شکی وجود ندارد که فورسیت خودش به کدام شیوه زندگی علاقه دارد.

5) مایل هستید بپایکوبییم؟ (?Shall We Dance)

• محصول: 1996
• مدت زمان: 136 دقیقه
• کارگردان:ماسایوکی سوو
• بازیگران: تامیو کوساکاری، کوجی یاکوشو، نائوتو تاکناکا و…
• امتیاز راتن تومیتوز:91 از 100
• امتیاز کاربران IMDbبه فیلم: 7.7 از 10

هنگامی که شوهی (کوجی یاکوشو) کارمند حقوق بگیر پیروز اما افسرده، پایکوبینده و معلم زیبای سالن پایکوبی مای (تامیو کوساکاری) را جاسوسی می کند که با ناراحتی از پنجره استودیو خیره می گردد، شیفته او می گردد. ما در این جا انتظار آغاز یک داستان عاشقانه را داریم. اما درام کمدی ماسایوکی سو (که بعداً با ریچارد گیر و جنیفر لوپز بازسازی شد) نه در مورد عشق است و نه صرفاً در مورد پایکوبییدن. بلکه در مورد خودشکوفایی در از دست دادن مهارهای شخصی، بیان ماهرانه (یا نه چندان ماهرانه) خود از طریق اجرا و انجام برخی تمرینات افزایش دهنده اندورفین است.

شوهی کلاس پایکوبی خود را از ترس آنچه ممکن است در جامعه ژاپنی خجالت آور به نظر برسد، مخفیانه و به دور از چشم دیگران، به هر قیمتی آغاز می کند. چرا که یک زندگی محترمانه (زن و فرزند و شغل ثابت و خانه) برای خوش حال کردن و احساس خوشبختی داشتن او کافی نبوده است. او به چیزی دیگر نیاز دارد و آن چیز، بیان خود از طریق پایکوبی است. دیگر همکار او یعنی تومیو آئوکی کمیک ترین مثال فیلم را ارائه می دهد. او از یک کارگر میان سال طاس، به یک برون گرا در هنگام پایکوبی تبدیل می گردد. او ممکن است مضحک به نظر برسد، اما چه کسی به مضحک بودن اهمیت می دهد، وقتی که تانگو کردن با ذوق و شوق باعث می گردد شما احساس زنده بودن کنید؟

6) زندگی شگفت انگیز (After Life)

• محصول: 1998
• مدت زمان: 118 دقیقه
• کارگردان:هیروکازو کوریدا
• بازیگران: اریکا اودا، آراتا لورا، سوسمو تراجیما و…
• امتیاز راتن تومیتوز:88 از 100
• امتیاز کاربران IMDbبه فیلم: 7.6 از 10

هر هفته گروهی از تازه درگذشتگان، با هدایت مددکاران اجتماعی پس از مرگ، باید شادترین خاطره خود را برای بازسازی و فیلمبرداری انتخاب کنند تا بتوانند آن لحظه را برای ابدیت زنده کنند و همه چیز را جز آن فراموش کنند. این پیش فرض ساده و در عین حال مبتکرانه فیلم زندگی شگفت انگیز هیروکازو کوریدا است؛ مراقبه ای عمیق درباره زندگی، مرگ، خاطره و فیلم سازی. کوریدا این فیلم را با ترکیب مصاحبه های واقعی با افراد درباره خاطراتشان، در کنار صحنه های روایی و بازیگری - به همراه بداهه پردازی - خلق کرد که نسخه ای واقع گرایانه از برزخ را تصویر می کند.

زندگی شگفت انگیز از طریق مشورت با شخصیت ها، خاطره را به عنوان محوری برای حسِ بودن ما برجسته می کند، و شادی را به همان اندازه که به تجربیات گذشته متکی است، به حال هم پیوند می دهد. خاطرات شاد از بازدید دیزنی لند تا نشستنی ساده روی یک نیمکت با یکی از عزیزان متغیر است، اگرچه برخی برای یافتن خاطره ای شاد از میان ناامیدی های یک عمر تلاش می کنند. برای یک مددکار اجتماعی، کشف اینکه او به طور غیرمنتظره ای در شادترین خاطره شخص دیگری ظاهر شده است، کلید رضایت خودش می گردد. زندگی شگفت انگیز یک فیلم فلسفی است که این سوال را مطرح می کند: کدام خاطره را انتخاب می کنید؟

7) املی (Amélie)

• محصول: 2001
• مدت زمان: 122 دقیقه
• کارگردان:ژان پیر ژونه
• بازیگران: اودری تاوتو، متیو کسویتز، جمل دوبوزه و…
• امتیاز راتن تومیتوز:89 از 100
• امتیاز کاربران IMDbبه فیلم: 8.3 از 10

تهیه کنندگان فیلم املی که نامزد پنج جایزه اسکار شده و بیش از 17 برابر بودجه اولیه 10 میلیون دلاری خود درآمد داشته، احتمالاً یکی دو چیز در مورد شادی و خوش بختی می دانند. این داستان عجیب و غریب از یک جوان تنها و خونگرم پاریسی با تخیلی زنده، هم مخاطبان داخلی و هم بین المللی را برانگیخت. هنگامی که املی (آدری توتو) جعبه ای قدیمی از یادگاری های دوران کودکی شخصی را پیدا می کند، تصمیم می گیرد صاحب اصلی آن جعبه را پیدا کند و آن را پس دهد. او خود را وقف انجام کارهای خوب به نفع دیگران خواهد کرد، چرا که این کار باعث شادی او می گردد.

طرح املی لحظه ای عالی را فراهم می کند، و او متوجه می گردد که شادی بزرگ می تواند ناشی از شادی های کوچک دیگران باشد. اما فیلم مجذوب کننده ژان پیر ژونه کارگردان، صرفاً نشانه ای برای نوع دوستی نیست. این فیلم همچنین لذت را در روزمره می بیند (احساس رضایت بخش ترکیدن یک کرم بروله یا فرو بردن دست در دانه). همچنین یک داستان عاشقانه زیبا را هم به تصویر می کشد که طی آن، املی نیمه گمشده هم فکرش را پیدا می کند. با همه این ها اما، شاید مهم ترین نکته فیلم حس شگفت انگیز املی از مواجهه و بودن در جهان باشد.

8) بی غم (Happy-Go-Lucky)

• محصول: 2008
• مدت زمان: 118 دقیقه
• کارگردان:مایک لی
• بازیگران: سلی هاوکینگز، ادی مارسان، سموئل روکین و…
• امتیاز راتن تومیتوز:93 از 100
• امتیاز کاربران IMDbبه فیلم: 7 از 10

فیلم بی غم مایک لی، شاید بیشتر از هر فیلم دیگری در این لیست آگاه است که همه چیز به نگرش و طرز برخورد ما با مسائل برمی گردد. پاپی (سالی هاوکینز)، معلم خوش بین مدرسه ای در لندن است. او آن قدر بی خیال است که عصبانی کننده می گردد. او حتی در مواجهه با دزدیده شدن دوچرخه اش هم با لبخند و خونسردی عمل می کند و آن قدر با خجالت بیگانه است که تابوی شهر لندن را می شکند؛ یعنی با غریبه ها صحبت می کند. اما پاپی نسبت به مسائل دیگران بی احساس نیست. وقتی که او با مربی رانندگی ناامن و نژادپرست ادی مارسان، یعنی اسکات روبه رو می گردد، برای مدتی روحیه شاد و مثبتش خدشه می یابد. به خصوص آن هنگام که اسکات با حسادت و عصبانیت با او برخورد می گرد.

اسکات فلاکت خود در پشت تئوری های توطئه و ناسزاگویی درباره فرهنگ های دیگر پنهان می کند، اما او به وضوح تنها و پر از خشم خودویرانگر است. از سوی دیگر پاپی در یک حباب منزوی زندگی نمی کند. او مسائل جهان را می پذیرد و در جاهایی که می تواند، مسئولانه عمل می کند (مثلاً در نقش یک معلم). اما به طور کلی، چشم اندازی مثبت پیش رو می بیند؛ همانگونه که دوست او در انتها فیلم می گوید: خب شما خودتان شانستان را در زندگی می سازید. مگر نه؟

9) درون و بیرون (Inside Out)

• محصول: 2015
• مدت زمان: 102 دقیقه
• کارگردان:پیت داکتر
• بازیگران: فیلیس اسمیت، ریچارد کایند، ایمی پوئلر و…
• امتیاز راتن تومیتوز:93 از 100
• امتیاز کاربران IMDbبه فیلم: 7 از 10

انیمیشن برنده اسکار پیکسار بیشتر زمان خود را صرف تلاش برای بازگرداندن شادی به قهرمان جوان خود، رایلی (با صداپیشگی کیتلین دیاس) می کند. رایلی در سر خود به همراه پنج احساس جان دار و متحرک زندگی می کند: شادی، غم، خشم، ترس و انزجار. پس از اینکه رایلی با خانواده اش به سانفرانسیسکو نقل مکان می کند - جایی که کلم بروکلی روی پیتزا می ریزند - خاطرات اصلی و جزایر شخصیت او مختل می شوند و در خطر نابودی قرار می گیرند، و جوی (امی پولر) از تأثیر غم و اندوه (فیلیس اسمیت) و نتایج فاجعه باری که می توان با خود به بار بیاورد، می ترسد.

فیلم درون و بیرون به کارگردانی پیت داکتر، که به طور گسترده با روانشناسان در مورد چگونگی تأثیر احساسات انسانی بر روابط بین فردی مشورت کرده است، فیلمی جسورانه و هوشمند است که عملکرد درونی فکر انسان را به تصویر می کشد. به ویژه، فیلم محو شدن و تغییر خاطرات را با تغییر شرایط به تصویر می کشد و یادآور می گردد که غم و اندوه به اندازه شادی نقش ارزشمندی در زندگی ما دارد و احساسات متضادی را به تصویر می کشد که همزمان در درون ما وجود دارند. چه موجودات گیج کننده ای هستیم. شادی ما به چنین ترکیب پیچیده ای از احساسات متکی است.

10) لاورز راک (Lovers Rock)

• محصول: 2020
• مدت زمان: 68 دقیقه
• کارگردان:استیو مک کویین
• بازیگران: مایکل وارد، کادیم رمزی، کدار ویلیامز استرلینگ و…
• امتیاز راتن تومیتوز:98 از 100
• امتیاز کاربران IMDbبه فیلم: 7.5 از 10

فیلم لاورز راک اثری از استیو مک کوئین است که بخشی از مجموعه تبر کوچک این کارگردان تلقی می گردد. این اثر که از طریق پیتر بردشاو، منتقد گاردین، ستوده شده و از طریق نادین دلر منتقد، مطالعه ای در شادی سیاهان توصیف شده، مستندگونه ای آشکار از دوران پارتی های بلوز است (میهمانی هایی که به جای کلاب ها، در خانه ها برگزار می شده).

لاورز راک که در محدوده چنین مهمانی ای در لدبروک گروو در سال 1980 اتفاق می افتد، داستان عاشقانه ای نوظهور را به تصویر می کشد، اما قدرت واقعی آن در تصویر صمیمی از پایکوبییدن است، با قطعاتی طولانی مدت از افراد خوش گذرانی که درگیر ریتم، لبخند و آواز خواندن هستند و با هم یک بیان جمعی از شادی نشان می دهند.

در لحظاتی خاص، مثلاً در جایی که بازی احمقانه جانت کی منجر به یک آکاپلای خودبه خودی می گردد، فیلم مک کوئین به فضای ماورایی ای دست می یابد که به پایکوبیندگان اجازه می دهد تا از تنش های روزمره زندگی شان فرار کنند و پناهگاهی نزدیک به خلسه معنوی را تجربه کنند؛ به نظر می رسد این کلیسای آن ها است، با آیین های شادی بخش مخصوص به خودش.

منبع: BFI